عبدالکریم خطیب از مهم‌ترین مفسران اجتماعی معاصر محسوب می‌شود که از حوزه جغرافیایی مصر برخاسته و با هدف ارائه اصول کلی حاکم بر نظام اجتماعی اسلام، با شیوه‌ای نظری تشریحی و تحلیلی، آیات قرآنی را پردازش کرده است. هدف از پژوهش حاضر، تبیین روش تفسیری خطیب در التفسیر القرآنی للقرآن و نقد شیوه‌های تفسیری او است. در این جستار با روش توصیفی – تحلیلی و به‌کارگیری سیاق درون‌متنی، متن التفسیر القرآنی للقرآن مورد واکاوی شده و در چهار بخش به بررسی و نقد شیوه‌ها و روش تفسیری خطیب پرداخته شده است. مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش از رهگذر استخراج مبانی و روش تفسیری خطیب این است که وی متأثر از مکتب تفسیری عبده و به سبب گوناگونی انجام پژوهشهای علوم قرآنی و همچنین استفاده از روایات تفسیری، تفسیر آیات را بسیار توسعه بخشیده است؛ ولی در جایی که تفسیر بدون استفاده از روایت دشوار است، به عقل خود تکیه و به تدبر در آیات بسنده کرده است. از ادعای مفسر برمی‌آید که وی در تفسیر آیات قصد دارد تا آنجا که ممکن است از دیگر آیات قرآن بهره گیرد؛ اما در برخی از آیات که انتظار می‌رود مفسر در تفسیر آیه از خود قرآن استفاده کند، چنین چیزی دیده نمی‌شود و وی به تحلیل‌های شخصی اکتفا می‌کند و به دیگر آیات قرآن استناد نمی‌کند. علاوه بر آن مبنای خطیب در انتخاب آیات تفسیرکنندۀ آیات دیگر مشخص نیست؛ بنابراین وی گاهی آیه‌ای را شاهد برای تفسیرش می‌آورد که تنها در الفاظ مشترک‌اند، اما لزوماً در مفهوم چنین نیستند.
علامی، ابوالفضل. (۱۳۷۹). آشنایی با تفاسیر و مفسران. تهران: نمایندگی ولی فقیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اداره آموزش‌های عقیدتی سیاسی.
فاکر میبدی، محمد. (۱۳۸۵). قواعد التفسیر لدی الشیعة و السنة. تهران: المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الإسلامیة، المعاونیة الثقافیة، مرکز التحقیقات و الدراسات العلمیة.
مرعشی، شهاب‌الدین. (۱۳۸۲). القول الفاصل فی الرد علی مدعی التحریف. قم: مکتبة آیة‌الله العظمی المرعشی النجفی(ره).
معرفت، محمدهادی. (۱۴۱۵ق). التمهید فی علوم القرآن (ج۱). قم: مؤسسة النشر الاسلامى.
مؤدب، رضا. (۱۳۷۹). اعجاز قرآن در نظر اهل‌بیت عصمت: و بیست نفر از علمای بزرگ اسلام. قم: احسن الحدیث.
)