یکی از دایرةالمعارفهای ویژۀ قرآن که غربیان در عصر حاضر نوشتهاند، دائرةالمعارف قرآن آقای الیور لیمن (Oliver Leaman) است. با توجه به جایگاه دایرهالمعارفها و اهمیت آنها در مراجعه پژوهشگران و مخاطبان غیرمسلمان و حتی مسلمانان، نقد و بررسی آنها خصوصاً با دیدگاههای شیعه امری لازم و ضروری است. پژوهش حاضر به معرّفی و نقد مدخل «امامت» از دائرةالمعارف قرآن، نگاشته خانم آرزینا آر. لالانی و ویراسته آقای الیور لیمن میپردازد. این مدخل در آن دائرةالمعارف به مبحث امامت به معنای امام، کاربرد آن در قرآن کریم و نظرهای مختلف فرقههای اسلامی پرداخته است. نویسنده با ارجاع به آیه انتصاب ابراهیم× بهعنوان امام، بحث اصلی را آغاز میکند و با طرح مفاهیم و مواردی که در قرآن به این موضوع پرداخته شده است، بحث را پی میگیرد و سپس نظر مذاهب اسلامی را بهاجمال مطرح میکند. پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی به دنبال پاسخ به این سؤال است که براساس مبانی و دیدگاه شیعه، نقاط قوت و ضعف این مدخل کدام است. نتایج حاصل از پژوهش آن است که با وجود نقاط قوت این مقاله، کاستیها و ضعفهای بسیاری نیز دیده میشود که میتوان به این موارد اشاره کرد: عدم تبیین مناسب و دقیق واژه امام و امامت، عدم سیر منطقی و نظم مناسب، نگاه جانبدارانه در مسئله امامت، عدم اشراف بر دیدگاه شیعه و منابع معتبر آن، عدم تبیین مناسب عصمت امام.
ابنجوزی، عبدالرحمن بن علی. (1409ق). مناقب عمر بن خطاب. بیروت: دار صادر.
ابنحجر هیثمی، احمد بن محمد. (1417ق). الصواعق المحرقه (ج1، به کوشش: کامل محمد خراط). بیروت: مؤسسة الرساله.
افضلی، محمدعلی. (1399). بررسی مدخل «غلوّ» در دانشنامه قرآن الیور لیمن. قرآنپژوهی خاورشناسان، 29، صص 272ـ292.
بحرانی، ابنمیثم. (1406ق). قواعد المرام فی علم الکلام (چاپ دوم). قم: مکتبة آیةالله المرعشی النجفی(ره).
بصری زهری، محمد بن سعد. (1968م). الطبقات الکبرى (ج3، محقق: احسان عباس). بیروت: دار صادر.
تفلیسى، حبیش بن ابراهیم. (1371). وجوه قرآن. تهران: دانشگاه تهران.
حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله. (1411ق). المستدرک (ج3، به کوشش: مصطفی عبدالقادر عطا). بیروت: دارالکتب العلمیه.
حسینی، غلاماحیا. (1387). شیعهپژوهی و شیعهپژوهان انگلیسی زبان (1950 تا 2006 میلادی) (زیر نظر: دکتر محسن الویری و دکتر عباس احمدوند). قم: انتشارات شیعهشناسی.
نوروزی, مجتبی, اتحاد, سیده فرناز, & ربیع نتاج, سید علی اکبر. (1401). امامت در قرآن (نقد و بررسی مدخل "امامت" در دایرةالمعارف قرآنی الیور لیمن). مطالعات علوم قرآن, 4(3), 95-123. doi: 10.22081/jqss.2022.65068.1225
MLA
مجتبی نوروزی; سیده فرناز اتحاد; سید علی اکبر ربیع نتاج. "امامت در قرآن (نقد و بررسی مدخل "امامت" در دایرةالمعارف قرآنی الیور لیمن)", مطالعات علوم قرآن, 4, 3, 1401, 95-123. doi: 10.22081/jqss.2022.65068.1225
HARVARD
نوروزی, مجتبی, اتحاد, سیده فرناز, ربیع نتاج, سید علی اکبر. (1401). 'امامت در قرآن (نقد و بررسی مدخل "امامت" در دایرةالمعارف قرآنی الیور لیمن)', مطالعات علوم قرآن, 4(3), pp. 95-123. doi: 10.22081/jqss.2022.65068.1225
VANCOUVER
نوروزی, مجتبی, اتحاد, سیده فرناز, ربیع نتاج, سید علی اکبر. امامت در قرآن (نقد و بررسی مدخل "امامت" در دایرةالمعارف قرآنی الیور لیمن). مطالعات علوم قرآن, 1401; 4(3): 95-123. doi: 10.22081/jqss.2022.65068.1225