بررسی تطبیقی انجیل سرگذشت یوسف نجار با قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده تربیت مدرس قرآن مشهد، مشهد. ایران

2 کارشناسی ارشد تفسیر قرآن مجید دانشکده تربیت مدرّس قرآن مشهد، مشهد. ایران.

چکیده

مطالعۀ تطبیقی، روشی برای مقایسۀ شبهاهت‌‌ها و تفاوت‌های دو طرف مورد تطبیق است که از جمله مزیت‌‌های آن، گره‌‌گشایی از نقاط مبهم و طرح مطالب جدید است. «انجیل سرگذشت یوسف نجّار» یکی از انجیل‌های غیررسمی مسیحیت از مجموعه انجیل‌‌های کودکی است. وجود برخی شباهت‌ها میان کتاب‌‌ عهدین و همچنین انجیل‌‌های غیررسمی مسیحیت با قرآن کریم، برخی خاورشناسان در دو سدۀ اخیر را بر این موضوع متمرکز کرده است که پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله و سلم) برخی آیات قرآن را از منابع ادیان پیشین مخصوصاً انجیل‌‌ها و همچنین انجیل‌‌های کودکی اقتباس کرده است؛ بنابراین پژوهش حاضر در پاسخ به این مسئله سامان یافته است که میزان تشابهات و اختلافات میان انجیل سرگذشت یوسف نجّار با قرآن کریم چه مقدار است و آیا قرآن از انجیل سرگذشت یوسف نجّار اقتباس شده است. بررسی مقایسه‌‌ای انجیل سرگذشت یوسف نجار با قرآن کریم نشان می‌دهد مواردی همچون نسبت رابطۀ حضرت مریم  به‌عنوان مادر پیامبر خدا با فردی به نام یوسف، فرزند خدا خواندن عیسی(علیه اسلام) و حتی عیسی(علیه السلام) را به‌تنهایی مسئول گناهان بشریت و ناجی تمام گناهان دانستن مواردی است که تنها در انجیل کودکی آمده است. باور به معاد، رجعت و آخرالزّمان، ماجرای کفالت حضرت مریم، فنای تمام موجودات عالم، اهمیت برخی اوقات و اذن الهی نیز از مهم‌ترین اشتراکات انجیل سرگذشت یوسف نجار با قرآن کریم است.

کلیدواژه‌ها


  1. * قرآن کریم.

    * کتاب مقدس (عهد عتیق و جدید)، لندن، 1954م.

    1. آلوسی، محمود بن عبداللّه. (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی. بیروت: دارالکتب العلمیة‏.
    2. ابن ابی‌‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد. (1419ق). تفسیر القرآن العظیم. ریاض: مکتبة نزار مصطفى الباز.
    3. ابن اثیر، عزالدّین. (1417ق). الکامل فی التاریخ. بیروت: دار الکتاب العربی.
    4. ابن‌‌قتیبه، عبداللّه بن مسلم (1411ق). تفسیر غریب القرآن. بیروت: دار و مکتبة الهلال‏.
    5. تیسن، هنری. (بی‌‌تا). الهیات مسیحی (مترجم: ط.میکائیلیان). تهران: حیات ابدی.
    6. تیمی، یحیی بن سلام. (1425ق). تفسیر یحیى بن سلام التیمى البصرى القیروانى‏. بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون‏.
    7. دانستن، لسلى.جى. (1381). آیین پروتستان (مترجم: عبدالرحیم سلیمانى اردستانى). قم: موسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(علیه السلام).
    8. مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی. (بی‌‌تا). دانشنامه بزرگ اسلامی (ج2).
    9. دمشقی، یوحنا. (1991م). المئه مقاله فی الایمان الارتدکسی. ارشمندریت ادریانوس شکور، ق. ب.، لبنان:المکتبه البولسیه.
    10. دیمه‌‌کار گراب، محسن؛ رستمی، محمدحسن و نقی‌زاده، حسن. (1395). بن‌‌مایه‌‌های کلامی مهدویت در قصص قرآن کریم. دوفصلنامه علمی -پژوهشی مطالعات قرآن و حدیث. 9(2)، صص 33-
    11. زمخشرى، محمود بن عمر. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دار الکتاب العربی.
    12. سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم. (1362). سرشت انسان در اسلام و مسیحیت با توجه به قرآن و عهدین (استاد راهنما: شهرام پازوکی، استاد مشاور: محمد لگنهاوسن و حسین توفیقی). پایان‌نامه رساله دکترا. دانشگاه قم.
    13. طبرسى، فضل بن حسن‏. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏. تهران: ناصرخسرو.
    14. طبری، محمد بن جریر. (1412ق). جامع البیان فى تفسیر القرآن. بیروت: دار المعرفة.
    15. طبری، محمد بن جریر. (1407ق). تاریخ الأمم والملوک. بیروت: دارالکتب العلمیه.
    16. عیاشى، محمد بن مسعود. (1380). التفسیر (محقق: سیدهاشم رسولی). تهران: مکتبة العلمیة الاسلامیة.
    17. فخررازى، محمد بن عمر. (1420ق). التفسیر الکبیر. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    18. قرطبى، محمد بن احمد. (1364). الجامع لأحکام القرآن. تهران: ناصرخسرو.
    19. محمد أمین عامر. (2004م). المستشرقون والقرآن الکریم. أردن: دارالأمل.
    20. مغنیه، محمدجواد. (1424ق). التفسیر الکاشف. قم: دارالکتاب الاسلامی.
    21. مقاتل بن سلیمان. (1423ق). تفسیر مقاتل بن سلیمان‏ (محقق: عبدالله محمود شحاته). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    22. میلر، ویلیام‌. (1361). مسیحیت چیست؟ (مترجمان: کمال مشیری و طاطه‌وس میکائیلیان). تهران: حیات ابدی.
    23. یاسپرس، کارل. (1363). آگوستین (مترجم: محمدحسن لطفى). تهران: شرکت سهامى انتشارات خوارزمى.
    24. Translated by Alexander Walker. From Ante-Nicene Fathers, Vol. 8. Edited by Alexander Roberts, James Donaldson, and A. Cleveland Coxe. (Buffalo, NY: Christian Literature Publishing Co., 1886.) Revised and edited for New Advent by Kevin Knight. <http://www.newadvent.org/fathers/0805.htm>.