ارزیابی معماری و شهرسازی سرزمین مصر از منظر قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه معارف دانشگاه پیام نور تهران، ایران.

چکیده

یکی از تمدن‌های کهن بشری تمدن مصر باستان است که از آیات قرآن کریم وجود تمدن در مصر باستان فهمیده می‌شود. قرآن کریم به جغرافیای تاریخی کشور مصر، از جمله حاصل‌خیزی، ذخایر، مفاخر تاریخ ادیان مصر، طبقه‌بندی حکام و پادشاهان مصر و ... اشاره کرده است. یکی از جنبه‌‌های موجود در آیات قرآن کریم، کیفیت معماری و شهرسازی سرزمین مصر است که در این مقاله به تبیین کیفیت شهری در سرزمین مصر، با روشی تحلیلی ـ بنیادی پرداخته شده است و چهار موضوع آثار باستانی و معماری اهرام مصر، برج‌سازی و کاخ‌‌سازی در مصر، دروازه‌های مصر و ساختار شهری مصر بررسی شده است؛ و درنهایت بدین نتیجه رسیده است که سرزمین مصر، از حیث شهرسازی و ساختار معماری یکی از مدرن‌‌ترین مناطق محسوب می‌‌شده که نشان از وجود دانش فنی مناسب در خصوص این مقاله در آن برهه زمانی دارد.

کلیدواژه‌ها


  1. * قرآن کریم

    1. ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی. (1422ق). زاد المسیر فی علم التفسیر. بیروت: دارالکتب العربی.
    2. ابن عطیه اندلسى، عبدالحق بن غالب. (1422ق). ‏المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز (محقق: عبدالسلام عبدالشافى محمد). بیروت: دارالکتب العلمیه‏.
    3. ابن‌عاشور، محمد بن طاهر. (بی‌تا). التحریر و التنویر. بی‌جا: بی‌نا.
    4. ابن‌منظور، محمد بن مکرم. (1414ق). ‏لسان العرب‏ (چاپ سوم‏). بیروت: دارصادر.
    5. بیضاوى، عبدالله بن عمر. (1418ق). أنوار التنزیل و أسرار التأویل (محقق: محمد عبد الرحمن المرعشلى).‏ بیروت: داراحیاء التراث العربى‏.
    6. راغب اصفهانی، حسین. (1412ق). مفردات الفاظ قرآن. لبنان: دارالعلم.
    7. سبزواری نجفی، محمد بن حبیب‌الله. (1419ق). ارشاد الاذهان الی تفسیرالقرآن. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
    8. سید قطب بن ابراهیم شاذلی. (1412ق). ‏فى ظلال القرآن (چاپ هفدهم). ‏بیروت: دارالشروق‏.
    9. صادقی تهرانی، محمد. (1419ق). البلاغ فی تفسیر القرآن بالقرآن. قم: مؤلف.
    10. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1417ق). المیزان فى تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
    11. طبرسی، فضل بن حسن. (1372). ‏مجمع البیان فى تفسیر القرآن (چاپ سوم). تهران:‏ انتشارات ناصرخسرو.
    12. طریحی، فخرالدین بن محمد. (1985م). مجمع البحرین. بیروت: دار مکتبه الهلال.
    13. فراهیدی، خلیل‌ بن ‌احمد. (1410ق) ‌کتاب ‌العین. قم: انتشارات هجرت.
    14. فیض کاشانی، ملامحسن. (1419ق). الاصفی فی تفسیر القرآن. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
    15. قمی، علی ابن ابراهیم. (1367) تفسیر قمی. قم: دارالکتب.
    16. کاشانی، ملافتح الله. (1423ق). زبده التفاسیر. قم: بنیاد معارف اسلامی.
    17. مجلسی، محمدباقر. (1404ق). بحار الانوار. بیروت: موسسه الوفاء.
    18. مراغى، احمد بن مصطفى. (بی‌تا). ‏تفسیر المراغى.‏ بیروت: داراحیاء التراث العربى.‏
    19. مغنیه، محمدجواد. (1424ق). تفسیر الکاشف‏. تهران: دارالکتب الإسلامیة.
    20. مکارم شیرازی، ناصر. (1372). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیة.
    21. مکارم شیرازی، ناصر. (1421ق). الامثل فی تفسیر کتاب الله المنزل. قم: مدرسه امیرالمؤمنین(علیه السلام).