نقش توحیدباوری در مقاومت اسلامی از دیدگاه قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

هیئت علمی

چکیده

مفاهیم قرآنی فراوانی همچون استقامت، صبر، ثبات قدم، جهاد، شهادت، پیروزی و احدی الحسنین ناظر به مقاومت اسلامی است. از آیات پرشمار ناظر به این مفاهیم استفاده می‌شود که مقاومت اسلامی یکی از راهبردهای بااهمیت امت اسلامی در برخورد با دشمنان است. گستردگی آیات این امکان را فراهم کرده است که موضوع مقاومت اسلامی در قرآن کریم از جهات مختلفی بررسی و تحقیق شود. گوناگونی شیوه‌های دشمن در رویارویی با اسلام و مسلمانان در دوره معاصر، ضرورت پرداختن به این موضوعات را ایجاب می‌کند. در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانه‌ای، به نقش توحیدباوری در مقاومت اسلامی از دیدگاه قرآن پرداخته شده است. از دسته‌بندی، بررسی و تأمل در آیات این نتیجه به دست می‌آید که بیشترین آیات ناظر به این موضوع، مرتبط با اهداف توحیدباوران و افزایش انگیزه مقاومت در آنان است و نیز توحیدباوری رکن اساسی مقاومت اسلامی است و پدیده مقاومت اسلامی از جهات فراوانی با توحیدباوری پیوندی ناگسستنی دارد.

کلیدواژه‌ها


  1. *قرآن.

    *نهج البلاغه. (1415ق). (تصحیح: صبحی صالح). تهران: سازمان اوقاف و امور خیریه. انتشارات اسوه.

    1. ابن‌سعد، محمد. (1418ق). الطبقات الکبری. (به کوشش: محمد عبدالقادر عطا). (چاپ دوم). بیروت: دارالکتب العلمیه.
    2. ابن‌فارس، احمد. (1404ق). معجم مقاییس اللغه. (به کوشش: عبدالسلام محمد هارون). قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
    3. آلوسی، سیدمحمود. (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. (تحقیق: علی عبدالباری عطیة). بیروت: دارالکتب العلمیه.
    4. بلاذری، احمد بن‌ یحیی. (1417ق). انساب الاشراف. (به کوشش: زکار و زرکلی). بیروت: دارالفکر.
    5. جرجانی، علی بن محمد. (1405ق). التعریفات. (به کوشش: ابراهیم الابیاری). بیروت: دارالکتاب العربی.
    6. جوادی آملی، عبدالله. (1368). توحید در قرآن. قم: مرکز نشر اسراء.
    7. راغب اصفهانی، حسین. (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دارالعلم.
    8. زحیلى، وهبة بن مصطفى. (1418ق). ‏التفسیر المنیر فى العقیدة و الشریعة و المنهج‏. (چاپ دوم). بیروت: دارالفکر.
    9. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1393ق). المیزان فی تفسیر القرآن. (چاپ سوم). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    10. طباطبایی، سیدمصطفی. (1385). فرهنگ نوین. (چاپ پنجم). هران: اسلامیه.
    11. طبرسی، فضل بن حسن. (1406ق). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصر خسرو.
    12. طبری، محمد بن ‌جریر. (1417ق). تاریخ الامم والملوک. بیروت: دارالکتب العلمیه.
    13. طریحی، فخرالدین. (1408ق). مجمع البحرین. (به کوشش: محمود عادل و احمد حسینی). (چاپ دوم). تهران: نشر فرهنگ اسلامی.
    14. طوسی، محمد. (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. (به کوشش: احمد حبیب العاملی). بیروت: دار احیاءالتراث العربی.
    15. طوسی، نصیرالدین. (1373). اخلاق ناصری. تهران: خوارزمی.
    16. عمید، حسن. (1362). فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
    17. فرانکل، ویکتور. (1391). انسان در جستجوی معنای غایی. (ترجمه: شهاب‌الدین عباسی). تهران: پارسه.
    18. فراهیدى، خلیل بن احمد. (1410ق). کتاب العین. قم: انتشارات هجرت‏.
    19. فیض کاشانی، محسن. (بی‌تا). المحجة البیضاء فی تهذیب الحیاء. (به کوشش: علی‌اکبر غفاری). (چاپ دوم). قم: دفتر نشر اسلامی.
    20. کلینی، محمد بن یعقوب. (1401ق). الکافی. (به کوشش: علی‌اکبر غفاری). (چاپ سوم). بیروت: دارالتعارف.
    21. گنابادى، سلطان محمد. (1408ق). تفسیر بیان السعادة فى مقامات العبادة. (چاپ دوم). بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
    22. ماوردی، علی بن محمد. (1412ق). النکت و العیون. تفسیر الماوردی. بیروت: دارالکتب العلمیه.
    23. مجلسی، محمدباقر. (1404ق). بحار الانوار. بیروت: مؤسسة الوفاء.
    24. مصباح یزدی، محمدتقی. (1380). معارف قرآن. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(رحمةالله علیه).
    25. مصطفوى، حسن. (1380). ‏تفسیر روشن‏. تهران: مرکز نشر کتاب‏.
    26. مصطفوی، حسن. (1374). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    27. مکارم شیرازی، ناصر. (1375). تفسیر نمونه. (چاپ دوازدهم). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    28. موسوى سبزوارى، سیدعبدالاعلى. (1409ق). ‏مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن. (چاپ دوم). بیروت: مؤسسه اهل‌بیت(علیهم السلام).
    29. نراقی، محمدمهدی. (1408ق). جامع السعادات. (به کوشش: سیدمحمد کلانتر). بیروت: اعلمی.
    30. واقدی، محمد بن عمر. (1404ق). المغازی. به کوشش: مارلون جونس. (چاپ سوم). بیروت: عالم الکتب.