A Look at the Rhetorical Miracle of the Qur’an in Surah al-Waqi‘ah

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor Faculty of Quran and Hadith, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 Master of Science in Quran and Hadith, Payam Noor University, Nishapur Center.

Abstract

Examining the evidences and aspects of the Qur’an’s miraculous nature—recognized as the clearest and strongest proof of the Prophet’s mission—is essential and serves as a firm response to the objections raised by opponents. Scholars of Qur’anic sciences have identified several aspects of Qur’anic inimitability (i‘jaz), among which its literary miracle is one of the most prominent. The rhetorical or literary inimitability, which is the most widely known aspect of the Qur’an’s miracle, is strongly manifested in Surah al-Waqi‘ah. It demonstrates the peak of eloquence and rhetorical excellence in this surah. The features of this type of inimitability can be observed in the selection of vocabulary—such as the word al-Waqi‘ah—the unique stylistic and expressive manner of the surah, the use of various literary devices, the harmonious rhythmic flow created through the phonetic relationship between words and verses, and the thematic unity surrounding the subject of the Hereafter. Overall, the presence of multiple forms of miraculousness in this surah—particularly the rhetorical miracle—serves as further confirmation of the Qur’an’s divine origin and the fact that it was revealed by the Almighty God to the Noble Prophet.
 

Keywords


  1. * قرآن کریم.

    1. آزادی، پرویز؛ نیکخواه، سهیلا. (1397). سبک‌شناسی سوره واقعه بر اساس تحلیل زبانی. پژوهش‌های زبانشناختی قرآن. 7(13). صص65ـ86.
    2. آیتی، عبدالحمید. (1399). معلقات سبع (چاپ هشتم). تهران: سروش.
    3. ابن الجزری، شمس‌الدین ابوالخیر. (1430ق). النشر فی القراءات العشر (محقق: علی محمد الضباع). بیروت: دارالکتب العلمیه.
    4. ابن عطیه، عبدالحق بن غالب. (1422ق). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز (ج5). بیروت: دارالکتب العلمیه.
    5. ابن فارس، احمد. (1362). معجم مقاییس اللغه (ج1، 3، 6). قم: مکتب الاعلام اسلامی.
    6. أزهری، محمد بن احمد. (1382). تهذیب اللغه (ج15). تهران: صادق.
    7. بنت الشاطی، عایشه عبدالرحمان. (1376). اعجاز بیانی قرآن (مترجم: حسین صابری). تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
    8. ترکمانی، حسینعلی؛ بیگدلی، رمضانعلی. (1395). «شبکه ارتباطی "بعث" با واژه‌های مترادف آن در قرآن کریم». یاسوج: نخستین همایش ملی واژه‌پژوهی در علوم اسلامی.
    9. جاحظ، عمرو بن بحر. (2003م). الحیوان (محقق: محمد باسل، ج3). . بیروت: دارالکتب العلمیه.
    10. حلی، حسن بن یوسف. (1413ق). کشف الفوائد فی شرح قواعد العقائد. بیروت: دارالصفوه.
    11. حیرت سجادی، سیدعبدالحمید؛ مشعوف، ایرج. (1390). تضمین، ترصیع و تلمیح: آیات قرآن کریم در اشعار فارسی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
    12. خالقی‏زاده، الهام. (1401). بررسی تأثیرات و ادبیات تاریخی اعجاز بیانی قرآن. بندرعباس: دومین کنفرانس ملی مطالعات کاربردی در فرایندهای تعلیم و تربیت.
    13. خوش‌منش، ابوالفضل. (1396). رابطه لفظ و معنا در ساختار نظم‌آهنگ قرآن کریم. دوفصلنامه کتاب قیم. 7(17). صص77ـ100.
    14. راغب اصفهانی، حسین. (1383). المفردات فی غریب القرآن (محقق: غلامرضا خسروی حسینی، چاپ چهارم). تهران: مکتبه المرتضویه.
    15. زرکشی، محمد بن بهادر. (1410ق). البرهان فی علوم القرآن (ج2). بیروت: دارالمعرفه.
    16. سبحانی، جعفر. (1413ق). محاضرات فی الإلهیات (ج3). قم: مؤسسه امام صادق×.
    17. صفوی، کوروش. (1380). از زبانشناسی به ادبیات. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و فرهنگ اسلامی.
    18. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1382). ت‍ف‍س‍ی‍ر ال‍م‍ی‍زان (مترجم: م‍ح‍م‍دب‍اق‍ر م‍وس‍وی ه‍م‍دان‍ی، ج1، 19). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    19. طبرسی، فضل بن حسن. (1390). مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم: محمد بیستونی، ج9، 10). تهران: به نشر.
    20. فلاح، ابراهیم؛ پوردانش، سجاد. (1396). تناسب آوایی- محتوایی( فنوسمانتیک) در آیات قرآن با بررسی مواردی از سوره واقعه. فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی. 2(5). صص129ـ152.
    21. مطیع، مهدی؛ خالقی، محسن؛ کمالوند، پیمان. (1391). «بررسی آیه ثله من الاولین و قلیل من آلاخرین». آموزه‌های قرآنی. 9(16). صص135ـ150.
    22. معرفت، محمد‌هادی. (1381). علوم قرآنی. قم: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید.
    23. مکارم شیرازی، ناصر. (1386). پیام قرآن (ج8). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    24. ناظمیان، هومن. (1393). آشنایی‌‌زدایی و برجسته‌سازی در سوره مبارکه واقعه. دوفصلنامه زبان و ادبیات عربی. 6(10). صص139ـ165.
    25. نخله، محمود احمد. (1409ق). دراسات قرآنیه فی جزء عم. بیروت: دارالعلم.
    26. الهی‌راد، صفدر. (1398). انسانشناسی. قم: مؤسسه امام خمینی&.
    27. یوسفی، شیوا. (1398). گونه‌شناسی اعجاز قرآن در تفسیر ابن‌عاشور. تهران: راز.
Volume 7, Issue 3 - Serial Number 25
December 2025
Pages 95-123
  • Receive Date: 21 May 2024
  • Revise Date: 29 August 2025
  • Accept Date: 06 September 2025
  • Publish Date: 01 October 2025